De betekenis van schijnzelfstandigheid
Schijnzelfstandigheid is een situatie waarin een zzp’er officieel als zelfstandige werkt, maar in de praktijk dezelfde werkzaamheden en verplichtingen heeft als een werknemer in loondienst. Dit betekent dat de zzp’er geen echte ondernemersvrijheid heeft en afhankelijk is van één opdrachtgever, terwijl er geen arbeidscontract is afgesloten. De overheid beschouwt dit als een verkapte arbeidsrelatie en kan maatregelen treffen om dit tegen te gaan.
Hoe herken je schijnzelfstandigheid?
Om te bepalen of er sprake is van schijnzelfstandigheid, kijkt de Belastingdienst naar verschillende factoren:
- Aantal opdrachtgevers: Een echte zzp’er heeft meerdere opdrachtgevers en is niet afhankelijk van één partij.
- Mate van zelfstandigheid: Een zzp’er bepaalt zelf hoe en wanneer hij het werk uitvoert, zonder directe aansturing van de opdrachtgever.
- Arbeidsvoorwaarden: Als een zzp’er dezelfde taken uitvoert als werknemers binnen het bedrijf en dezelfde werktijden heeft, kan dit wijzen op schijnzelfstandigheid.
- Risico en aansprakelijkheid: Een zelfstandige draagt eigen ondernemersrisico, zoals het niet doorbetaald krijgen bij ziekte of het zelf regelen van verzekeringen en pensioen.
Gevolgen van schijnzelfstandigheid
Als de Belastingdienst vaststelt dat een zzp’er eigenlijk een werknemer is, kan dit grote gevolgen hebben voor zowel de zelfstandige als de opdrachtgever:
- De opdrachtgever moet alsnog loonbelasting en sociale premies afdragen.
- De zzp’er kan zijn of haar fiscale voordelen verliezen, zoals de zelfstandigenaftrek en MKB-winstvrijstelling.
- Mogelijke boetes en naheffingen voor de opdrachtgever wegens het ontduiken van loonheffingen.
De wetgeving rondom schijnzelfstandigheid
Om schijnzelfstandigheid te bestrijden, werkt de overheid aan strengere wetgeving. Dit gebeurt onder andere via de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA). Met deze wet wordt gekeken naar de werkrelatie tussen zzp’er en opdrachtgever om te beoordelen of er sprake is van een echte zelfstandige opdracht of een verkapt dienstverband.
Daarnaast worden modelovereenkomsten gebruikt om duidelijkheid te scheppen over de werkverhouding tussen zzp’er en opdrachtgever. Door deze overeenkomsten te laten toetsen door de Belastingdienst, kan onduidelijkheid over de zelfstandige status worden voorkomen.
Hoe voorkom je schijnzelfstandigheid?
Om als zzp’er niet als schijnzelfstandige te worden gezien, is het belangrijk om:
- Meerdere opdrachtgevers te hebben.
- Eigen tarieven en werkwijzen te hanteren.
- Contracten te gebruiken waarin duidelijk wordt vastgelegd dat er sprake is van een zelfstandige samenwerking.
- Zelfstandig te werken, zonder directe aansturing van de opdrachtgever.
Door deze stappen te volgen, kun je als zzp’er voorkomen dat je in een schijnzelfstandige positie belandt en je fiscale voordelen behouden.
Conclusie: bewust ondernemerschap is essentieel
Schijnzelfstandigheid is een groeiend aandachtspunt binnen de zzp-markt. Het is belangrijk om als ondernemer alert te zijn op de werkrelatie met opdrachtgevers en duidelijke afspraken te maken. Door je onderneming goed te structureren en zelfstandigheid te waarborgen, voorkom je problemen met de Belastingdienst en behoud je de fiscale voordelen van het zelfstandig ondernemerschap.
