Rijd jij een zakelijke auto maar wil je geen bijtelling betalen? Dan mag je jaarlijks maximaal 500 kilometer privé rijden. Dat klinkt overzichtelijk, maar de Belastingdienst controleert hier streng op. Want wie geen bijtelling betaalt, moet kunnen bewijzen dat de auto écht alleen zakelijk wordt gebruikt. Maar hoe handhaaft de Belastingdienst op niet-zakelijke kilometers? Hoe groot is de pakkans en wat zijn de gevolgen bij fouten of onjuiste rittenregistratie? In deze blog leggen we het uit.
Wat zijn niet-zakelijke kilometers?
Niet-zakelijke kilometers zijn alle kilometers die je rijdt voor privédoeleinden. Denk aan:
- Boodschappen doen
- Familiebezoek
- Dagjes weg
- Vakanties
- Schoolritjes van je kinderen
Kortom: alles wat niet in direct verband staat met je onderneming of werk. Alleen woon-werkverkeer is soms een grijs gebied, maar meestal wordt dit als zakelijk aangemerkt bij werknemers, en als privé bij ondernemers.
Wanneer hoef je géén bijtelling te betalen?
Als je een zakelijke auto ter beschikking hebt (bijvoorbeeld via lease of aankoop door je eenmanszaak of bv), betaal je in principe bijtelling. Tenzij:
- Je minder dan 500 kilometer per jaar privé rijdt
- Je een sluitende rittenregistratie bijhoudt
- Je een ‘verklaring geen privégebruik’ hebt ingediend bij de Belastingdienst
Let op: je moet al deze voorwaarden tegelijkertijd naleven. Doe je dat niet? Dan geldt de standaardbijtelling, die in 2024 en 2025 kan oplopen tot duizenden euro’s per jaar.
Hoe handhaaft de Belastingdienst?
De Belastingdienst controleert op verschillende manieren of jij terecht géén bijtelling betaalt:
1. Vergelijking met werkelijke situatie
De fiscus kijkt of het aannemelijk is dat je minder dan 500 km privé rijdt. Bijvoorbeeld:
- Woon je ver van je werk?
- Heb je geen privéauto?
- Heeft je partner ook geen auto?
- Gebruik je de auto regelmatig in het weekend?
Als deze antwoorden ‘verdacht’ zijn, kan dat aanleiding zijn voor controle.
2. Gerichte controles
De Belastingdienst kan gericht controleren op basis van:
- Belastingaangifte
- Informatie uit een boekenonderzoek
- Signalen of meldingen van derden
- Toevallige controle bij verkeershandhaving (bijvoorbeeld via kenteken)
3. Ritregistratiecontrole
Als je geen bijtelling betaalt, moet je een sluitende rittenregistratie bijhouden. Hierbij controleert de fiscus:
- Of alle ritten zijn vastgelegd
- Of de omschrijvingen zakelijk correct zijn
- Of data en kilometers kloppen met andere gegevens (zoals tankbonnen of afspraken)
- Of de kilometerstanden aansluiten op onderhoudsdata of leaseoverzichten
Een rittenregistratie kan handmatig (bijvoorbeeld in Excel) of via een rittenregistratiesysteem met GPS. De Belastingdienst stelt geen verplicht systeem, maar de gegevens moeten volledig, controleerbaar en logisch zijn.
Voorbeeld van wat fout kan gaan
Stel: je hebt een zakelijke leaseauto en rijdt in een jaar 480 privé kilometers. Prima, zou je zeggen. Maar je noteert een keer niets van een spontane rit naar het strand, vergeet een retourrit te registreren of telt woon-werkverkeer verkeerd. Zo zit je ineens boven de 500 km.
Als de Belastingdienst dat ontdekt, betaal je alsnog bijtelling over het héle jaar, plus mogelijk een boete. En bij onvolledige of ondeugdelijke registratie: omkering van de bewijslast.
Tabel: zo controleert de Belastingdienst niet-zakelijk gebruik
| Controle-instrument | Wat wordt bekeken? |
|---|---|
| Rittenregistratie | Compleetheid, juistheid en aansluiting op realiteit |
| Onderhoudsfacturen / APK | Kilometerstanden vs. administratie |
| Verkeerscamera’s / boetes | Plaats en tijdstip van het voertuig |
| Tankbonnen of laadpassen | Locatie en datum vs. rittenregistratie |
| Kamer van Koophandel gegevens | Zakelijke vestigingsplaats t.o.v. woonadres |
Wat zijn de gevolgen van fouten?
Als blijkt dat je meer dan 500 km privé hebt gereden, of als je registratie niet sluitend is:
- Moet je bijtelling betalen over het volledige jaar
- Kun je een boete krijgen wegens onjuiste aangifte (kan oplopen tot 100%)
- Wordt de bewijslast omgedraaid: jij moet dan aantonen dat je géén bijtelling hoeft te betalen
Voor ondernemers in de eenmanszaak kan dit ook gevolgen hebben voor de winstberekening, omdat je dan privégebruik moet corrigeren in de boekhouding.
Hoe voorkom je problemen?
- Gebruik een geautomatiseerd rittenregistratiesysteem – bijvoorbeeld met GPS en automatische ritclassificatie.
- Noteer ritten dagelijks of wekelijks, niet achteraf uit je hoofd.
- Check je kilometerstanden regelmatig bij tanken of onderhoud.
- Vul de verklaring geen privégebruik in en bewaar een kopie.
- Wees eerlijk: soms is bijtelling voordeliger dan het risico van boetes.
Hoe handhaaft de Belastingdienst op niet-zakelijke kilometers?
De Belastingdienst controleert actief op privégebruik van zakelijke auto’s. Vooral bij ondernemers zonder bijtelling is de pakkans reëel. Door een foutje of slordige registratie kun je alsnog duizenden euro’s bijtelling en boetes verschuldigd zijn. Wil je het risico vermijden? Houd een sluitende administratie bij, kies voor een rittenregistratiesysteem of overweeg om wél bijtelling te betalen. Dan hoef je je nooit zorgen te maken over je rit naar het strand of de supermarkt.
Op businessgids.nl schrijf ik over zakelijk nieuws, deel ik achtergronden en geef ik praktische informatie vanuit mijn ervaring en interesse in de zakelijke wereld. Van inflatie tot vakbond & van receptie tot directie.
