Inflatie is een term die we steeds vaker horen in de media en gesprekken over de economie. Het verwijst naar de algemene stijging van de prijzen van goederen en diensten over een bepaalde periode. In 2024 hebben we te maken met een significante inflatie die vooral merkbaar is voor consumenten, bedrijven en investeerders. In deze blog duiken we dieper in de inflatie van 2024, de oorzaken hiervan en bespreken we specifiek de Consumentenprijsindex (CPI), een belangrijke maatstaf voor het meten van inflatie.
Wat is inflatie?
Inflatie betekent simpelweg dat de prijzen van goederen en diensten stijgen, waardoor de koopkracht van consumenten afneemt. Met andere woorden: voor hetzelfde geld kun je minder kopen. De inflatie kan worden beïnvloed door verschillende factoren, zoals hogere productiekosten, stijgende lonen, verstoringen in de toeleveringsketen of stijgende energieprijzen. Wanneer de inflatie langdurig aanhoudt, kan dit gevolgen hebben voor de economie, zoals lagere consumptie en investeringen.
Een veelgebruikte maatstaf om inflatie te meten is de Consumentenprijsindex (CPI). De CPI meet de prijsveranderingen van een vast pakket goederen en diensten die consumenten dagelijks kopen, zoals voedsel, energie, huur en vervoer. Het CPI-cijfer geeft een goed beeld van de inflatie zoals die wordt ervaren door huishoudens.
Inflatie in 2024: een moeilijk jaar voor de consument
In 2024 zijn de prijzen van veel producten en diensten gestegen. Dit is deels te wijten aan de naweeën van de pandemie, geopolitieke spanningen en de energiecrisis. Met name de prijzen van energie en voedsel zijn fors gestegen, wat een grote impact heeft op huishoudens met lage en middeninkomens. Deze stijgende kosten zorgen ervoor dat mensen minder te besteden hebben, wat kan leiden tot lagere consumptie en economische groei.
Daarnaast speelt ook de krapte op de arbeidsmarkt een rol. Door een tekort aan arbeidskrachten stijgen de lonen, wat op zijn beurt weer zorgt voor hogere prijzen, omdat bedrijven hun hogere loonkosten doorberekenen aan de consument.
De CPI van 2024: een overzicht
De CPI is een van de belangrijkste indicatoren om inflatie te meten. Het wordt berekend op basis van de prijsveranderingen van een vast pakket goederen en diensten die representatief zijn voor de uitgaven van huishoudens. De CPI wordt uitgedrukt als een indexcijfer, waarbij een stijging van de CPI betekent dat de prijzen in dat jaar zijn gestegen ten opzichte van het basisjaar.
Hieronder zie je een tabel met de maandelijkse CPI voor het jaar 2024:
| Maand | CPI 2024 |
|---|---|
| Januari | 7.1% |
| Februari | 6.8% |
| Maart | 6.5% |
| April | 6.7% |
| Mei | 6.6% |
| Juni | 6.3% |
| Juli | 6.4% |
| Augustus | 6.5% |
| September | 6.1% |
| Oktober | 6.0% |
| November | 5.9% |
| December | 5.7% |
Zoals te zien is in de tabel, is de inflatie in de eerste helft van 2024 hoog gebleven, met een CPI die schommelde rond de 6% à 7%. De inflatie daalt in de tweede helft van het jaar licht, maar blijft nog steeds aanzienlijk boven het langjarige gemiddelde. De stijging van de prijzen wordt vooral gedreven door hogere energie- en voedselprijzen, maar ook de kosten voor wonen en vervoer zijn toegenomen.
De impact van inflatie op de consument
De hoge inflatie in 2024 heeft grote gevolgen voor de koopkracht van consumenten. Hogere prijzen voor essentiële goederen, zoals voedsel en energie, betekenen dat huishoudens minder geld overhouden voor andere uitgaven. Dit zorgt ervoor dat veel mensen hun consumptiepatroon moeten aanpassen, door bijvoorbeeld te besparen op luxegoederen of minder vaak uit eten te gaan.
Daarnaast merken bedrijven dat hun kosten stijgen, wat kan leiden tot hogere prijzen voor hun producten of diensten. Dit versterkt de inflatie, omdat hogere prijzen weer doorwerken in de productiekosten van andere bedrijven. Dit is een vicieuze cirkel die lastig te doorbreken is, vooral in tijden van economische onzekerheid.
Wat kunnen we verwachten voor de toekomst?
Hoewel de inflatie in de loop van 2024 licht is gedaald, blijft deze nog steeds hoog. Veel economen verwachten dat de inflatie ook in 2025 nog hoog zal blijven, zij het op een iets lager niveau dan in 2024. De centrale banken zullen waarschijnlijk hun rentebeleid aanscherpen om de inflatie te beteugelen, maar dit kan ook gevolgen hebben voor de economische groei en werkgelegenheid.
Voor consumenten betekent dit dat het belangrijk is om goed na te denken over hun uitgaven en waar mogelijk te besparen. Daarnaast is het verstandig om te kijken naar manieren om de koopkracht te beschermen, zoals door te investeren in producten die minder gevoelig zijn voor inflatie, zoals vastgoed of edelmetalen.
De uitdaging van inflatie blijft
Inflatie blijft ook in 2024 een grote uitdaging voor de Nederlandse economie en de koopkracht van huishoudens. De stijgende prijzen, zoals gemeten door de CPI, drukken zwaar op de portemonnee van consumenten. Door goed te plannen en slim om te gaan met je financiën, kun je de impact van inflatie zoveel mogelijk beperken. Echter, het blijft afwachten hoe de economie zich in de komende jaren zal ontwikkelen en of de inflatie verder zal afnemen.
